Tata na pełen etat – mężczyźni przełamują stereotypy, a firmy wychodzą im naprzeciw

Współczesne modele pracy stają się coraz bardziej wymagające w kwestii łączenia obowiązków zawodowych z opiekuńczymi. To wyzwanie dotyczy około 37% polskich gospodarstw domowych, w których przynajmniej jeden z domowników pełni rolę opiekuna – zarówno dzieci, jak i dorosłych członków rodziny. Dostosowanie środowiska pracy do tych potrzeb to temat, który w ostatnich latach staje się coraz bardziej palący. Pracodawcy zaczynają dostrzegać zmiany i wychodzą naprzeciw oczekiwaniom swoich pracowników, a mężczyźni, tradycyjnie postrzegani w Polsce jako „główni żywiciele rodziny”, przełamują stereotypy związane z pełnieniem ról opiekuńczych.

Wyzwanie godzenia kariery z życiem rodzinnym

Według raportu Forum Odpowiedzialnego Biznesu (FOB), niemal wszyscy pracownicy posiadający dodatkowe obowiązki opiekuńcze (99%) podejmowali różnorodne działania, by zapewnić równowagę między pracą a życiem prywatnym. W większości przypadków oznaczało to rezygnację z aktywności poza pracą, takich jak sport czy hobby. Niemniej jednak, mimo tych starań, wciąż pozostaje wiele do zrobienia.

Badania CBRE wskazują, że niemal połowa pracowników (46%) uważa, iż równowaga między pracą a życiem prywatnym jest obecnie bardziej zaburzona, a praca wchodzi w sferę życia osobistego. Dla wielu rodziców, zwłaszcza tych, których dzieci przeszły na naukę zdalną, wyzwanie to jest szczególnie trudne. Aż 55% osób posiadających dzieci stwierdza, że po dniu pracy są bardziej zmęczeni niż przed pandemią, a 42% tęskni za wyraźnym oddzieleniem pracy od życia domowego.

Jednocześnie badania Rocketjob.pls i JustJoint.it (2024) pokazują, że ponad 1/3 pracujących deklaruje, że musiała poświęcić coś ważnego dla swojej kariery zawodowej. Respondenci najbardziej żałują tego, że dla pracy poświęcili czas z dziećmi (66 proc.), zdrowie mentalne (65 proc.) oraz jakość relacji z partnerką/partnerem (63 proc.).

W odpowiedzi na rosnące potrzeby, coraz więcej firm decyduje się na wdrażanie polityki Work-life balance. Pomimo wprowadzania licznych rozwiązań, nie wszystkie firmy są odpowiednio przygotowane na wyzwania związane z opieką nad dziećmi czy osobami starszymi. Badanie FOB pokazuje, że aż 42% menedżerów nie zostało przeszkolonych z zakresu zarządzania pracownikami, którzy pełnią obowiązki opiekuńcze. Dlatego też w wielu firmach wdrażane są programy szkoleniowe, takie jak Work-Life Flexibility, które pomagają menedżerom lepiej zrozumieć potrzeby swoich podwładnych i wspierać ich w godzeniu ról zawodowych z opiekuńczymi.

Mężczyźni przełamują stereotypy

Mimo że to kobiety wciąż częściej rezygnują z pracy lub ograniczają jej czas w związku z pełnieniem obowiązków opiekuńczych, coraz więcej mężczyzn decyduje się na aktywne uczestnictwo w opiece nad dziećmi. Dane ZUS pokazują, że w 2023 roku ponad 180 tysięcy mężczyzn skorzystało z urlopu ojcowskiego, co stanowi niemal siedmiokrotny wzrost w porównaniu do 2013 roku, kiedy z tej formy wsparcia skorzystało zaledwie 28 tysięcy panów. Również liczba mężczyzn korzystających z urlopu rodzicielskiego rośnie – w 2023 roku było to około 19 tysięcy ojców, a rok wcześniej tylko 3,7 tysiąca.

Tymczasem statystyki dotyczące mężczyzn korzystających z pełnego urlopu rodzicielskiego są wciąż niskie – zaledwie 4% ojców decyduje się na taki krok. Jednakże, jak zauważa Dorota Pałysiewicz, Dyrektor ds. HR w firmie Brown-Forman Polska, zmiany w podejściu do ojców, którzy przejmują część obowiązków opiekuńczych, mają pozytywny wpływ na rynek pracy. „Zachęcanie rodziców do dzielenia się opieką nad dziećmi i równiejszy udział w obowiązkach rodzinnych nie tylko przekłada się na dynamikę rynku pracy, m.in. w kwestii zmniejszenia luki płacowej czy większej liczby kobiet na wyższych stanowiskach, ale także na większą satysfakcję z życia rodzinnego i zawodowego rodziców” – mówi ekspertka.

Firmy, które inwestują w politykę wspierającą rodziców, zwłaszcza ojców, przyczyniają się do większej równości na rynku pracy i pomagają zatrzymać wartościowe talenty. Z danych badań FOB wynika, że około 74% menedżerów zachęca swoich pracowników do elastycznej pracy zadaniowej, jednak tylko 42% z nich zostało odpowiednio przeszkolonych w zakresie wsparcia pracowników z obowiązkami opiekuńczymi.

Pracodawcy, którzy aktywnie wdrażają rozwiązania, odpowiadające na potrzeby swoich pracowników, często zyskują zaangażowanie. Konsultacje z pracownikami oraz wspólne odkrywanie rozwiązań, które zarówno poprawiają organizację pracy jak i uwzględniają indywidualne potrzeby pracowników mogą przyczynić się do większej efektywności w pracy, zmniejszenia stresu i, co najważniejsze, poczucia lepszej równowagi między życiem zawodowym a osobistym – podkreśla ekspert HR z Brown-Forman Polska. 

Praca na pełen etat nie oznacza już tylko godzin spędzonych w biurze. Dla coraz większej liczby mężczyzn oznacza to także pełne zaangażowanie w życie rodzinne. Wraz z rosnącą liczbą ojców, którzy decydują się na urlopy rodzicielskie i ojcowskie, pracodawcy dostrzegają potrzebę dostosowania swoich polityk, oferując wsparcie, które pomaga godzić obowiązki zawodowe z opiekuńczymi. Wspierając swoich pracowników, organizacje nie tylko odpowiadają na aktualne potrzeby, ale także budują bardziej równościowy i efektywny rynek pracy.